ต้องยอมรับเลยว่าอาการเมื่อยล้าร่างกาย ปวดเมื่อยตามส่วนต่างๆ เป็นอาการที่สร้างความหงุดหงิดใจอย่างมาก เพราะไม่เพียงแต่เมื่อยล้าทำอะไรไม่สะดวกแล้ว ยังต้องหาทางรักษาให้หายก่อนที่จะเรื้อรังและลุกลามไปเป็นอาการที่ร้ายแรงกว่าเดิม หลายคนไม่ชอบการนวดรักษาอาการ กลัวระบมมือหมอ ไม่ชอบให้คนโดนตัวนานๆ ไม่มีเวลาไปร้านนวด แล้วมีวิธีไหนบ้างที่จะช่วยรักษาอาการปวดเมื่อยให้บรรเทาลงได้อีกบ้าง
วันนี้ The Recover Clinic เอาอีกตัวเลือกหนึ่งในการรักษาอาการปวดเมื่อยตามส่วนต่างๆ ของร่างกายมาเล่าให้ฟัง! การรักษานั้นเรียกว่า “การฝังเข็มแบบตะวันตก” หรือ “Dry Needling” มาดูกันว่าเทคนิคการรักษานี้คืออะไร รักษาอาการปวดเมื่อยได้ดีจริงไหม ขั้นตอนในการทำการรักษาเป็นอย่างไร พร้อมแนะนำคลินิกคุณภาพสำหรับการทำการรักษาแบบ Dry Needling มาบอกกันด้วย!
จุดกดเจ็บ (Trigger Point) คืออะไร
ก่อนที่เราจะรู้จักเทคนิคการรักษาอย่าง Dry Needling หรือการฝังเข็มแบบตะวันตก เราต้องมารู้จักจุดสำคัญที่เป็นส่วนที่ต้องทำการรักษากันก่อน จุดกดเจ็บ หรือ Trigger Point นั้น คือ จุดที่มีความรู้สึกไวกว่าปกติอยู่ในแถบกล้ามเนื้อที่ตึงตัว เมื่อกดลงไปจะเกิดความรู้สึกเจ็บมาก อาจส่งผลให้เกิดอาการปวดร้าวไปยังส่วนอื่นๆ ของร่างกายได้ มักจะเกิดจากการใช้งานกล้ามเนื้อซ้ำๆ เกิดการบาดเจ็บบริเวณนั้นๆ การอยู่ในท่าที่ร่างกายไม่สมดุลเป็นเวลานานๆ ความล้าของกล้ามเนื้อ และมักเกิดขึ้นในกลุ่มคนที่มีความเครียดสะสมด้วย
จุดกดเจ็บ (Trigger Point) มีผลอย่างไรต่อร่างกาย
เมื่อมีจุดกดเจ็บเกิดขึ้นจะทำให้กล้ามเนื้อบริเวณนั้นๆ หดเกร็ง ไม่คลายตัว การไหลเวียนเลือดบริเวณนั้นลดลง ของเสียสะสมเป็นจำนวนมากขึ้นๆ จนเกิดอาการอักเสบ ความยืดหยุ่นของกล้ามเนื้อลดลง อาจนำไปสู่การปวดเรื้อรัง เช่น ปวดคอ บ่า ไหล่ หลัง ศีรษะ ปวดร้าวลงแขนขา อาการเหล่านี้ถ้าใครที่เคยสัมผัสบอกได้เลยว่าไม่ใช่อาการที่น่าอภิรมย์แน่ๆ และยังไม่สามารถรักษาได้ทันทีด้วย
จุดกดเจ็บ (Trigger Point) รักษาได้อย่างไรบ้าง
เมื่อเกิดจุดกดเจ็บขึ้นแล้ว ไม่ต้องกังวลไป เพราะยังมีการรักษาที่สามารถทำให้ความทรมานของการเกิดจุดกดเจ็บบรรเทาจนหายได้ แบ่งออกเป็นการบำบัดรักษาด้วยตัวเอง และต้องให้ผู้เชี่ยวชาญวินิจฉัยก่อนทำการรักษา
การบำบัดรักษาจุดกดเจ็บด้วยตัวเอง
- ประคบร้อน ช่วยเพิ่มระบบไหลเวียนเลือด ลดความตึงเครียดของกล้ามเนื้อ ช่วยคลายปมกล้ามเนื้อ มักจะมีการประคบร้อนก่อนการนวดหรือการยืดเหยียด
- นวดด้วยตัวเอง ด้วยการใช้ลูกบอล มือ นิ้ว กดคลึงบริเวณที่ปวด กดค้างไว้ 30-90 นาทีจนกว่าจะรู้สึกว่ากล้ามเนื้อมีการคลายตัว
- การปรับท่าทางในการใช้ชีวิตประจำวัน ไม่ว่าจะเป็นการ นั่ง เดิน ยืน นอน ให้อยู่ในท่าทางที่ถูกต้องเหมาะสม
- ปรับพฤติกรรมการใช้ชีวิต ออกกำลังกาย พักผ่อนให้เพียงพอและจัดการความเครียดอย่างเหมาะสม
การบำบัดรักษาจุดกดเจ็บโดยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญ
- การนวดบำบัด จากนักกายภาพผู้เชี่ยวชาญในการนวด โดยใช้แรงกดลงบนจุดเจ็บค้างไว้จนกล้ามเนื้อคลายตัว หรือการนวดที่เน้นการคลายกล้ามเนื้อชั้นลึกและคลายพังผืดที่ห่อกล้ามเนื้อเอาไว้ สาเหตุที่อาจทำให้เกิดจุดกดเจ็บ
- การฉีดยา ไม่ว่าจะเป็นการฉีดยาชาที่จุดกดเจ็บเพื่อลดอาการปวดทันที การฉีดสารสเตอรอยด์ในกรณีที่มีการอักเสบรุนแรง (การฉีดสารสเตอรอยด์ไม่ควรใช้บ่อยนักเพราะอาจเกิดผลข้างเคียงได้) การฉีดโบลูลินัมท็อกซิน ในกรณีที่คนไข้มีอาการปวดเรื้อรังและไม่ตอบสนองต่อการรักษารูปแบบอื่นๆ
- การทำกายภาพบำบัด ด้วยเครื่องมือทางการแพทย์ เช่น อัลตราซาวด์ เครื่องกระตุ้นไฟฟ้า การใช้คลื่นกระแทก
- การใช้ยาในการรักษา เช่น ยาแก้ปวด ยาคลายกล้ามเนื้อ
- การปรับโครงสร้างร่างกาย เช่น การจัดแนวกระดูกสันหลังหรือข้อต่อที่ผิดปกติ อาจช่วยลดอาการปวดที่จุดกดเจ็บได้
- Dry Needling หรือการฝังเข็มแบบตะวันตก คือการฝังเข็มขนาดเล็กและบาง เข้าไปที่จุดกดเจ็บโดยตรง เพื่อรักษาจุดกดเจ็บบริเวณนั้นๆ วิธีนี้เป็นวิธีที่เราจะมาเจาะลึกให้ฟังกัน
การฝังเข็มตะวันตก หรือ Dry Needling คืออะไร
Dry Needling หรือ การฝังเข็มแบบตะวันตก หรือเรียกอีกชื่อว่า การฝังเข็มคลายปมกล้ามเนื้อ คือการใช้เข็มขนาดเล็กและบางมากๆ เข้าไปสะกิดจุดที่กล้ามเนื้อหดเกร็ง หรือจุดกดเจ็บโดยตรง เพื่อคลายกล้ามเนื้อที่หดเกร็ง เป็นปมอยู่ออก ทำให้อาการปวดเมื่อยของกล้ามเนื้อบริเวณนั้นๆ หายไป คนไข้ที่มีจุดกดเจ็บเมื่อทำการรักษาด้วยการฝังเข็มแบบตะวันตกหรือ Dry Needling นี้ มักมีอาการดีขึ้นใน 1-3 ครั้ง โดยแต่ละครั้งใช้เวลาเพียง 3-5 นาทีเท่านั้น ต่างจากการฝังเข็มแบบจีนที่ทำเพื่อกระตุ้นการไหลเวียนของเลือดและการทำงานของระบบประสาทที่ใช้เวลาประมาณ 15-30 นาทีและยังต้องมีการใช้กระแสไฟฟ้าควบคู่ด้วย
Dry Needling หรือการฝังเข็มตะวันตกนี้เป็นการรักษาคนไข้ที่เคยรักษาด้วยการรับประทานยาแล้วไม่ดีขึ้น ทำกายภาพบำบัดแล้วก็ไม่ตอบสนอง ต้องเข้ารับการรักษาอย่างต่อเนื่องคู่ไปกับการปรับเปลี่ยนพฤติกรรมในการใช้ชีวิตเพื่อป้องกันการกลับมาเป็นซ้ำอีก
การฝังเข็มตะวันตก (Dry Needling) ช่วยจัดการจุดกดเจ็บอย่างไร
Dry Needling หรือการฝังเข็มตะวันตกนี้ทำงานผ่านกลไกหลายอย่างเพื่อคลายปมกล้ามเนื้อและลดอาการปวดเมื่อยที่เกิดขึ้น ช่วยคลายปัญหาจุดกดเจ็บได้อย่างชะงัก หน้าที่ของ Dry Needling หรือการฝังเข็มตะวันตก คือ
ช่วยกระตุ้นการตอบสนองแบบกระตุกเฉพาะที่
ในการฝังเข็ม Dry Needling แพทย์จะสอดเข็มเข้าไปยังจุดกดเจ็บและกระตุก เพื่อให้กล้ามเนื้อเกิดการคลายตัวอย่างรวดเร็ว ในขณะที่ทำการรักษาจะรู้สึกว่ามีการกระตุกของกล้ามเนื้อบริเวณที่ทำการฝังเข็มลงไป การกระตุกนี้ยังช่วยจัดการกับการทำงานของกล้ามเนื้อที่ผิดปกติให้กลับมาทำงานได้เหมือนเดิม
เพิ่มการไหลเวียนเลือดและกำจัดของเสีย
การเกิดจุดกดเจ็บมักจะทำให้การไหลเวียนของเลือดมีปัญหา ทำให้ของเสียสะสมขึ้นเรื่อยๆ การใช้การฝังเข็ม Dry Needling จะเข้าไปช่วยกระตุ้นการไหลเวียนให้คล่องขึ้น ทำให้ออกซิเจนไหลผ่านได้ และนำสารอาหารไปหล่อเลี้ยงเนื้อเยื่อได้อย่างปกติ
ช่วยให้กระบวนการซ่อมแซมและฟื้นฟูกลับมาสมดุล
การฝังเข็ม Dry Needling คือการสอดเข็มเข้าไปอาจก่อให้เกิดการบาดเจ็บเล็กระดับจุลภาคกระตุ้นให้ร่างกายเริ่มกระบวนการซ่อมแซมและฟื้นฟูเนื้อเยื่อที่เสียหายตามธรรมชาติ นับเป็นการรักษาทางการแพทย์อย่างชาญฉลาดมากๆ
ลดอาการปวดได้เป็นอย่างดี
ในขณะที่ทำการฝังเข็ม Dry Needling การใช้เข็มนั้นเป็นการส่งสัญญาณไปยังระบบประสาทส่วนกลาง เพื่อกระตุ้นการหลั่งสารระงับความเจ็บปวดตามธรรมชาติ ช่วยลดอาการเจ็บปวดบริเวณที่มีการฝังเข็มเข้าไป ทำให้ความไวต่อความเจ็บปวดของกล้ามเนื้อส่วนนั้นลดลง
คลายความตึงเครียดของกล้ามเนื้อ ทำให้เคลื่อนไหวได้สะดวกขึ้น
เมื่อทำการรักษาแบบการฝังเข็ม Dry Needling แล้วจะช่วยให้กล้ามเนื้อคลายตัวได้เป็นอย่างดี และเมื่อกล้ามเนื้อที่ตึงคลายตัวออกย่อมส่งผลต่อการเคลื่อนไหวของร่างกาย ทำให้มีการเคลื่อนไหวที่คล่องมากขึ้น
ขั้นตอนการฝังเข็มตะวันตก (Dry Needling)
- ตรวจประเมินจากแพทย์ โดยแพทย์จะทำการคลำหากล้ามเนื้อที่มีจุดกดเจ็บและประเมินอาการก่อนวางแผนการฝังเข็ม Dry Needling
- เตรียมผิวหนังด้วยการทำความสะอาดผิวหนังบริเวณที่จะทำการรักษา
- สอดเข็มเข้าไปจุดที่ต้องการรักษาด้วยเข็มที่ปราศจากเชื้อและมีขนาดเล็กมาก สอดเข้าไปในจุดกดเจ็บ โดยอาจมีการ “ปักขึ้นลง” หรือหมุนเข็มเล็กน้อย เพื่อกระตุ้นให้เกิด Local Twitch Response
- ดึงเข็มออกเมื่อกล้ามเนื้อเกิดการคลายตัวหรือมีการกระตุก จะดึงเข็มออก ไม่ทิ้งเข็มไว้ในร่างกายเหมือนการฝังเข็มจีน
ข้อดีและผลข้างเคียงของ การฝังเข็มตะวันตก (Dry Needling)
- ข้อดี
- ลดอาการปวดกล้ามเนื้อและข้อต่อได้อย่างมีประสิทธิภาพ
- คลายความตึงของกล้ามเนื้อ
- เพิ่มช่วงการเคลื่อนไหว
- เป็นการรักษาที่ไม่ต้องใช้ยา
- ผลลัพธ์มักเห็นได้ค่อนข้างเร็วในผู้ป่วยบางราย
- ผลข้างเคียง
-
- อาจมีอาการปวดระบม หรือรู้สึกตึงๆ ในบริเวณที่ทำหลังการรักษาได้ประมาณ 1-2 วัน (มักจะมากที่สุดในวันรุ่งขึ้น)
- อาจมีรอยช้ำเล็กน้อยหรือมีเลือดออกเล็กน้อยบริเวณที่ปักเข็ม
- บางรายอาจรู้สึกเวียนศีรษะหรืออ่อนเพลียหลังการรักษา
- ผลข้างเคียงที่รุนแรงพบน้อยมาก เช่น การติดเชื้อ หรือการเจาะอวัยวะภายในโดยไม่ได้ตั้งใจ (เช่น ปอด) ซึ่งเน้นย้ำถึงความสำคัญของการทำโดยผู้เชี่ยวชาญที่ได้รับการฝึกฝนมาอย่างดีเท่านั้น
สรุป
ใครที่เป็นจุดกดเจ็บอยู่แล้วมองหาการรักษาที่ได้ผลชะงัด การฝังเข็ม Dry Needling เป็นทางเลือกที่ไม่เลวเลยใช่ไหม การฝังเข็ม Dry Needling มักจะใช้การยืดเหยียดกล้ามเนื้อ, การบริหารกล้ามเนื้อให้แข็งแรง, การปรับท่าทาง, การให้ความรู้เรื่องการดูแลตนเอง และการปรับพฤติกรรม ควบคู่เพื่อให้ผลการรักษายั่งยืนและป้องกันการกลับมาเป็นอีก
ใครที่กำลังมองหาที่ปรึกษาเกี่ยวกับการรักษาจุดกดเจ็บด้วยการฝังเข็ม Dry Needling คลิก The Recover Clinic เพื่อขอคำปรึกษาและทำการรักษาอย่างถูกจุดกำจัดความเจ็บปวดจากการเกิดจุดกดเจ็บตัวร้าย เพื่อการใช้ชีวิตที่คล่องตัว ไม่ต้องปวดเมื่อยร่างกายอีกต่อไป!
FAQ : คำถามที่พบบ่อย
การฝังเข็ม Dry Needling เจ็บไหม
- จะเจ็บมากน้อยแค่ไหนอยู่ที่จำนวนและขนาดของจุดกดเจ็บที่ต้องการทำการรักษา
ก่อนการฝังเข็ม Dry Needling ต้องเตรียมตัวอย่างไร
- อย่าปล่อยให้ท้องว่างก่อนทำการฝังเข็ม พักผ่อนมาอย่างเพียงพอ สวมเสื้อผ้าที่ไม่รัดแน่นเกินไป ในขณะที่ทำการรักษาหากรู้สึกไม่ปกติให้รีบแจ้งแพทย์ทันที และอย่าลืมแจ้งให้แพทย์รู้ถึงยาที่รับประทานประจำรวมถึงโรคประจำตัว
การฝังเข็ม Dry Needling ต้องทำอย่างน้อยกี่ครั้ง
- สามารถฝังได้จนกว่าอาการจะดีขึ้น อาจจะทุกสัปดาห์แต่เว้นระยะให้ห่างกัน 2-3 วัน แต่ส่วนใหญ่จะดีขึ้นใน 1- 3 ครั้งที่ทำการการฝังเข็ม Dry Needling
ใครที่ไม่ควรฝังเข็ม Dry Needling
- ตั้งครรภ์, มีความผิดปกติเกี่ยวกับการแข็งตัวของเลือด, ผู้ป่วยที่กำลังใช้เครื่องกระตุ้นหัวใจ, กลุ่มคนที่เลือดออกง่าย, เด็กเล็กๆ, ผู้ป่วยที่ไม่สามารถให้ความร่วมมือในการรักษาได้ เช่น ผู้ป่วยทางจิตเวช และผู้ที่เพิ่งออกกำลังกายมาอย่างหนักหน่วง
ฝังเข็ม Dry Needling รักษาไมเกรนได้ไหม
- ฝังเข็ม Dry Needling เป็นการสะกิดที่จุดกดเจ็บบริเวณต้นคอให้คลายตัว ทำให้การไหลเวียนเลือดในร่างกายดีขึ้น รวมทั้งสามารถฝังเข็มบริเวณกล้ามเนื้อขมับ ที่ถ้ามีอาการตึงตัวจะส่งผลให้เกิดอาการปวดศีรษะตามมาได้เช่นกัน
Ref.
Choosept (Licensed health care in American) – www.choosept.com
NIH – National Library od Medicine – pmc.ncbi.nlm.nih.gov
Physiopedia ( A charity registered in the United Kingdom) – www.physio-pedia.com
BOND University – bond.edu.au
คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล – www.rama.mahidol.ac.th
